De zesde staatshervorming

Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar het akkoord  over de staatshervorming is er. Van de meeste zaken uit dat akkoord ken ik niets, maar als er vragen zijn over het financieringswetgedeelte, mag je me die altijd doorsturen.

Hier vind je de uiteindelijke tekst: NL

En hier de reactie van sp.a-onderhandelaarster Caroline Gennez.

Financieringswet

Vannacht was het eindelijk zover. Na 1 jaar en 3 maanden waarin de financieringswet mijn leven domineerde, en 5 weken intense onderhandelingen is de nieuwe financieringswet een feit. Ben doodmoe, maar tevreden. 17 miljard nieuwe bevoegdheden (werk, fiscale uitgaven, gezondheidszorg, kinderbijslag, ouderenzorg) en 11 miljard fiscale autonomie. Was voor mij persoonlijk een heel intense en leerrijke periode van rekenen, onderhandelen, simuleren en discussieren. Dank aan Caroline, Jan, Ariel, Kris, Jean, John, Johan, Frank en alle andere collega’s, ook van de andere partijen, het team van de formateur en de Nationale Bank.

Als ik wat meer tijd heb, post ik hier zeker eens een overzichtje van de nieuwe financieringswet. Nu afkicken en beginnen aan wat nog belangrijker is: de socio-economische hervormingen.

Het sp.a team net na het akoord

De lading onder de vlag

Een aantal maanden geleden maakte oud-collega Arne Schollaert een interessante analyse van de staatshervorming in sampol. Arne probeert om op basis van de economische theorie van de risicodeling de onderliggende drijfveren en implicaties van het staatshervormingsdebat uit te leggen.

Je kan immers de welvaart verhogen door je risico te gaan delen (het verzekeringsprincipe). En die welvaartswinst is natuurlijk groter als je dat doet met 10 in plaats van met 2, of met 11 miljoen in plaats van met 6 miljoen. Langs de andere kant kan je door bevoegdheden toe te wijzen aan lagere bestuursniveaus beter inspelen op verschillende preferenties. In essentie komt het staatshervormingsdebat er dan op neer dat je moet proberen om naar een zo efficiënt mogelijke bevoegdheidsverdeling te gaan én toch de welvaartswinsten van interpersoonlijke risicodeling te behouden.

Arne concludeert na zijn analyse dat wie pleit voor meer regionale autonomie zonder daar een structurele verankering van de federale risicodeling bij te bepleiten, er impliciet voor kiest om (op termijn) die risicodeling op de helling te zetten, en zo de onmiskenbare welvaartsbaten ervan te derven. Arne vindt dan ook dat het van intellectuele eerlijkheid zou getuigen om dat dan ook zo expliciet te stellen.

De analyse van Arne Schollaert: De lading onder de vlag

Johan Vande Lanotte in Ninove

De federale verkiezingen van 2010 zijn intussen al één jaar oud. Nog steeds hebben we geen nieuwe regering. Aan de inzet van een aantal mensen zal het niet gelegen hebben. Eén van die mensen is senator Johan Vande Lanotte die van oktober tot januari als koninklijk bemiddelaar zijn uiterste best deed om de onderhandelende partijen dichter bij een akkoord te brengen. Zijn onderhandelingsnota werd jammer genoeg verworpen door CD&V en N-VA, maar zal toch een referentie blijven voor de komende onderhandelingen.

Niet alleen voor Johan, maar ook voor mij was deze bemiddelingsperiode een intensieve periode. Als jongeling had ik de eer om samen met een aantal collega’s Johan te mogen bijstaan voor het financieringswet-dossier dat dé kern is van de communautaire onderhandelingen. Het was hard werken, maar ik leerde er bijzonder veel, over de financieringswet, maar nog meer over het politieke bedrijf. Ik ben er Johan nog steeds dankbaar om dat ik dit kon meemaken. Ook al was het resultaat niet wat het had kunnen zijn, ik blijf toch met een goed gevoel aan die periode terugdenken.

Na een periode van stilte kwam Johan Vande Lanotte in het voorjaar terug op het voorplan met zijn voorstel om België om te vormen tot een Belgische Unie van 4 deelstaten. Over dat voorstel gaf hij een gastles aan de Universiteit Gent en volgende week komt hij zijn voorstel ook toelichten in het volkshuis van Ninove waarna hij ook met de aanwezigen zal discussiëren over de staatshervorming.

Ben je geïnteresseerd in de toekomst van België, heb jij een idee over hoe we uit deze impasse kunnen geraken, kom dan zeker langs op maandag 20 juni om 20u in de Geraardsbergsestraat 119 in Ninove.

Voor de mensen die zich willen voorbereiden op wat Johan in Ninove zal komen vertellen om hem moeilijke vragen te kunnen stellen: hier vind je de presentatie die hij gaf aan de Universiteit Gent :Gastcollege_Vande_Lanotte

Johan Vande Lanotte krijgt de slappe lach in De Laatste Show op Youtube

Een Belgische Unie als stabiel eindpunt

Op donderdag 17 februari verbraken we het wereldrecord regeringsvorming en ‘versloegen’ we Irak. Uitgerekend op die dag gaf voormalig koninklijk bemiddelaar Johan Vande Lanotte een gastles aan studenten van prof. Devos van de UGent.

Tijdens dat gastcollege aan de Universiteit Gent kwam hij nog even terug op zijn voorbije periode als Koninklijk Bemiddelaar. Hij stelde er dat alle zeven partijen serieus hebben geïnvesteerd en hun best hebben gedaan om een akkoord te bereiken. Inhoudelijk is er een immense vooruitgang geboekt als we vergelijken met 2007, maar men krijgt het nu niet tot een geheel afgerond.

Daarnaast wierp hij een blik op de toekomst.
Zo is het duidelijk dat de partijen rond de tafel moeten opletten voor een te defensieve houding. Dat leidt misschien wel tot beperkte nederlagen, maar zelden tot grootse overwinningen.
De onderhandelingen kunnen vooruit geraken als er een stabiel eindpunt in zicht komt. Een Belgische Unie kan zo’n eindpunt worden.

De Belgische Unie bestaat uit vier deelstaten. Ze respecteert zowel de territorialiteit op niveau van de deelstaten als de solidariteit op niveau van de Unie. In zo’n Unie zijn er duidelijke taakstellingen op de verschillende niveaus, is er een afzonderlijke financiële verantwoordelijkheid en zijn er duidelijke regels over hoe de Unie en de deelstaten zich tot elkaar verhouden.

De kerntaken van de Belgische Unie zijn onder andere defensie, buitenlands beleid en ontwikkelingssamenwerking, migratie en asiel, en de financiering van de sociale zekerheid.

Bij de deelstaten komt het er eerst en vooral op aan de bestaande bevoegdheden zoals onderwijs, welzijn, milieu en cultuur te homogeniseren. Daarnaast komen er nieuwe bevoegdheden bij, zoals het volledige economische en werkgelegenheidsbeleid, justitie en het beheer van uitgaven in de sociale zekerheid, waarvoor de middelen objectief toewijsbaar zijn.

Een ruime samenvatting van zijn gastles vind je hier, en de presentatie zelf hier: Gastcollege_VDL.

Solidariteit, responsabilisering en fiscale autonomie in de financieringswet

Fiscale autonomie en financiële verantwoordelijkheid zijn belangrijke thema’s in de discussie over de staatshervorming. Tijdens de regeringsonderhandelingen hebben we daarom al in de zomer precieze voorstellen gedaan m.b.t. deze thema’s. De uitdrukkingen fiscale autonomie en responsabilisering geven in het debat echter ook aanleiding tot veel verwarring. In deze nota proberen Frank Vandenbroucke en ik daarom te verduidelijken waarover het gaat.

Klik hier voor de nota: Over autonomie en responsabiliteit

Frank Vandenbroucke in debat met N-VA’er Danny Pieters in Phara

Frank toont in dit verkiezingsdebat de gaten in het NVA programma aan: